Pribojska banja

Pribojska Banja se nalazi na zaravni iznad Priboja, na 550 m nadmorske visine.
Do nje se dolazi prugom Beograd – Bar i asfaltnim magistralnim putem Beograd – Podgorica preko Nove Varoši i Bistrice.
Smeštena je na vrhu duboke, šumovite i pitome doline, okružene planinama Starovlaške visije. Na severu se diže Crni vrh obrastao borovom šumom, a na jugu Lisja stena pod lipom i smrekom.
Duž leve strane Lima je planina Pobijenik.

Selo Banja se prostire oko Banjskog brda i obuhvata više zaselaka. Ono što zovemo centrom Banje su topli lekoviti izvori sa manastirom Sveti Nikola. Taj centar Banje se nalazi na jednoj zaravni na desnoj obali Lima, na nadmorskoj visini od 530 m. Oblast u kojoj je smeštena Banja naziva se Stari Vlah, nekadašnje središte prednemanjićke i nemanjićke Srbije.

Nije čudo što je Banja bila centar srpske duhovnosti i prosvećenosti, a ni to što su ljudi, još u najranijim periodima, nakon svog postanka, naseljavali ove krajeve. Povoljan geografski položaj, na veoma važnoj saobraćajnici ( Carigradski drum ) , okolna brda , uvale i šume, brojna divljač, bistri potoci i impresivna reka Lim, sa raznovrsnom ribom, dovoljno govore o motivima za naseljavanje ovih krajeva. A kad se ovome doda i Božji dar u vidu lekovitih toplih izvora, time i mogućnost da se pomaže ljudima, onda je jasno da je ovo blagosloven kraj. Sam boravak u ovim predelima, u neposrednoj blizini manastira, daje smiraj duši, duhovno i fizičko okrepljenje.

Na prvo pominjanje Banje ( 1153. godine ) zahvalnost dugujemo arabljanskom geografu Muhamedu as Sarifu al Idrisi, koji je u geografskoj karti sveta, u vidu popisa stanica na putu od primorja do centralnih oblasti Balkana, opisao Priboj kao „ mali i utvrđeni grad “ koji se nalazi pored Lima i koji je „ od Beograda prema severu udaljen pet dana hoda „. On je na karti ucrtao grad sa naznakom Bania i locirao ga upravo u centar današnjeg sela Banje.

Blagodet Pribojske banje bila je poznata još starim Rimljanima i narodu srednjevekovne Srbije. Nalazila se na glavnom drumu, koji je od Bosne ili Dubrovnika vodio ka unutrašnjosti Srbije i Carigradu i Solunu. Tu su se karavani obavezno zaustavljali da bi se putnici odmorili i okrepili. Ona je bila redovno svratište za skoro sve Nemanjiće, koji su sa vojskom tuda prolazili.

Banja- zdravstveni aspekt

Izvori lekovite vode se nalaze na spoju krečnjačkih i vulkanskih stena. Ono što ovu Banju čini jedinstvenom u Evropi je temperatura njene vode, koja je jednaka temperaturi čovečjeg tela. Na starom izvoru ona iznosi 37, 5 ° C, Ph 7, 2, a voda ovog izvora pripada kategoriji oligomine – ralnih, zemnoalkalnih, homeotermnih, sumporovitih voda, bez boje mirisa i ukusa. Iz novog izvora protiče voda čija je temperatura 35,7 ° C, Ph 7,6. Voda novog izvora pripada kategoriji oligomineralnih, homeotermnih, alkalnih, hidrokarbonatnih voda.

Prilikom obnove manastira, 1902. godine, nad glavnim banjskim izvorom napravljeno je kupatilo sa jednim bazenom, koje danas zovu stara Banja. Kasnije je nad drugim, manjim izvorima, napravljeno kupatilo sa tri bazena – Nova Banja. Nedaleko od ovih bazena nalaze se otvoreni bazeni ( za odrasle i za decu ), koji su u privatnom posedu, a u kojima je, takođe, topla banjska voda.

Selo Banja je i dobilo naziv po lekovitoj vodi, koja tu izvire i koja je bila jedan od motiva za naseljavanje ljudi. Ma koliko da su ovaj kraj razarali kojekakvi osvajači, izvori lekovite vode su opstajali. Ljudi su u njoj uvek tražili i nalazili lek za svoje bolesti.Godine 1878. lekari austrijskog vojnog garnizona, koji je posle Berlinskog kongresa bio lociran na Banji, poslali su banjsku vodu u bečke laboratorije na analizu. Tada je ustanovljeno da je ova voda radioaktivna, a po hemijskom sastavu je kalcijum, magnezijum i hidrokarbonat.

Detaljnu analizu lekovite vode Pribojske banje uradili su 1996. godine na Medicinskom fakultetu u Beogradu (Katedra za balneologiju ). Kasnije su analizu ove vode vršili i na Rudarsko – geološkom fakultetu, pri čemu su došli do identičnih rezultata. Istraživanja na Medicinskom fakultetu su, dakle, rezultirala zaključkom da je ova voda izuzetno delotvorna u lečenju sledećih bolesti:

1. REUMATOLOŠKA OBOLjENjA
1.1. Degenerativna oboljenja
1.2. Zapaljenski reumatizam
1.3. Van npobnireumatizam
1.4. Metabolički reumatizam

2. POSTTRAUMATSKA STANjA
2.1. Stanja posle preloma
2.2. Stanja posle artroplastike kuka i kolena

3. SPORTSKE POVREDE

4. NEUROLOŠKA OBOLjENjA

5.POREMEĆAJI PERIFERNE CIRKULACIJE

6. GINEKOLOŠKA OBOLjENjA
6.1. Hronični aneksitisi
.6.2. Sterilitet

7. OBOLJENJA GASTROINTESTINALNOG TRAKTA
7.1. Otežano varenje
7.2. Mikrokalkuloza žučnih puteva

8. OBOLjENjA DEČJEG UZRASTA

9. DERMATOLOŠKA OBOLjENjA

Voda Pribojske banje može da se koristi kupanjem ( 30 min. uz hidrokinezi terapije ) i pijenjem.

Rehabilitacioni centar Pribojska Banja, koji posluje u sklopu Zdravstvenog centra Užice, je prva državna ustanova u Srbiji koja primenjuje metode kvantne medicine ( od 05. 10. 2009. god. ) Pored nje, ovde se, od metoda tradicionalne medicine, primenjuju još i: akupunktura, magnetna akupunktura, lasero akupunktura, manuelna manipulacija kičmenog stuba (kiropraksa).