Mali Zvornik

Opština Mali Zvornik zauzima centralni deo severo – zapadne granice Republike Srbije, u srednjem Podrinju. Drinom stvorena i omeđena, pre pola veka ( tačnije, 1955. godine ) , opština Mali Zvornik je jedna od najmlađih ali i najmanjih opština, kako u Mačvanskom okrugu, tako i u celoj Srbiji.
Opština Mali Zvornik prostire se na 184 km, i sačinjavaju je dvanaest naseljenih mesta, sa ukupno 14.076 stanovnika.
Administrativni, privredni i kulturni centar opštine, kao i jedino gradsko naselje, čini sam Mali Zvornik, koji nastanjuje skoro trećina stanovništva opštine, 4500 stanovnika.

Teritorija na kojoj se prostire današnja opština Mali Zvornik, kao i većina nastanjenih prostora na balkanskoj vetrometini, u magli istorije i preklapanja civilizacija, nikada neće biti dovoljno ispitana. Ono što se sa sigurnošću može tvrditi, na osnovu pojedinih lokaliteta, kojih samo iz praistorijskog perioda ima 19, uz sačuvanih 11 nekropola sa oko 300 tumula koje datiraju u rasponu od 3000 – 500 g. st. ere, sa obe strane reke Drine, je činjenica da su usta kanjona moćne reke odvajkada bila privlačno stanište.

Teritorija opštine Mali Zvornik ima izuzetan turističko – geografski položaj.

Teritorija opštine Mali Zvornik praktično se pruža dužinom glavnog komunikacijskog pravca zapadne Srbije, Beograd – Bajina Bašta, koji je preko planine Tare povezan sa Jadranskom magistralom. Takođe, zahvaljujući novom mostu na Drini u Malom Zvorniku, opština je povezana sa Republikom Srpskom.

Mali Zvornik i njegova okolina predstavljaju jedinstven kompleks za razvoj turizma i imaju sve preduslove da postanu „ mali turistički raj “ .

Da bi kontrolisali put koji je vodio duž obe obale Drine ka severnoj prestonici carstva, Sirmijumu, Rimljani su izgradili i posebno utvrđene postaje, kastrume, poput one koja se uzdiže iznad današnjeg Velikog Zvornika. Slično utvrđenje je postojalo i na drugoj obali i njegovi ostaci se i danas mogu videti u Malom Zvorniku, preko puta same opštinske zgrade.

Crkva u Malom Zvorniku

Temelji crkve su udareni 1992. godine, na platou sa koga se pruža predivan pogled na panoramu grada.

Gradnja je sporo odmicala sve do dolaska prvog sveštenika na novooformljenu parohiju Mali Zvornik, protonamesnika Milete Tovarovića, u kasno leto 1999.godine.

Hram je posvećen Saboru Srba svetitelja.

Sklonište dinastije Karađorđević

Preko puta starog železnog mosta nalazi se brdo u čijoj utrobi je čitav splet tunela i prostorija. Prema kazivanju Malozvorničana, 1931. godine izgrađen je podzemni grad za skrivanje kralja. Aprila 1941. godine, ovaj lavirint je i poslužio u tu svrhu, jer je u njemu svoju poslednju noć u Srbiji, pre odlaska u izbeglištvo, proveo mladi Petar II Karađorđević.

Još se istražuje šta se sve nalazi u sedamdesetak prostorija, a za sada se zna da su tuneli iskopani u obliku časnog krsta, kao i da se u ovom lavirintu nalaze ostaci kapele, oltarski prostor i kraljevska česma.

Vrata skloništa odavno nisu zaključana, pa svako može da uđe i vidi prostor koji je korišćen za potrebe Kraljevine Jugoslavije.

Sklonište, podignuto između dva rata , po svoj prilici, ima izlaz i u lagume rimskog grada Ad Drinuma, koji je povezivao obe drinske obale.

Postoji prolaz ispod korita Drine, koji još nije istražen. Nije u pitanju nikakvo kopanje ispod korita, već je taj prolaz nastao tako što je Drina davno ,pre više vekova, širenjem korita potopila rimski grad. Ovde su se vekovima i milenijumima preplitala razna carstva, kulture, religije, arhitekture.

Na prostoru naselja Mali Zvornik zadržao se relativno mali broj objekata ruralne arhitekture ( iako se nalaze u gradskom području)  koje treba sačuvati na odgovarajući način. Ovi stari objekti izuzetne su arhitektonske vrednosti i arhitektonske specifičnosti. Zavod za zaštitu spomenika kulture „ Valjevo “ predložio je plan zaštite i revitalizacije graditeljskog nasleđa Malog Zvornika.
Ruralni Turizam

Ruralni prostori opštine Mali Zvornik zauzimaju posebno mesto, kao predeli izuzetnih i očuvanih prirodnih vrednosti, kao ekološke oaze, tvrđave tradicionalne kulture i raznovrsnosti, etno – kulture i baštine, kao ekskluzivna mesta za duhovnu i fizičku rekreaciju i eko turističku posetu.

Turisti će biti zadivljeni ljubaznošću seoskih domaćina, koji svakog turistu primaju kao prijatelja i iznose pred njega bogatu trpezu zdrave, prirodne hrane.Turisti koji za to pokažu interesovanje , mogu učestvovati u poljoprivrednim radovima. Takođe, veoma atraktivno je i spremanje zimnice u autentičnom seoskom ambijentu, po receptima iskusnih domaćica. Boravak u prirodi pruža turistima mogućnost za šetnju, rekreaciju , bavljenje sportom, branje šumskih plodova i lekovitog bilja. Boraveći u selu, turisti će upoznati kulturu, običaje i tradiciju ovog kraja.

Jezero

Od Velike Reke do Malog Zvornika, duž 20 km razuđene obale, pruža se bezbroj mogućnosti: od plivanja, preko ribolova do kajakaških takmičenja. Prema kazivanju malozvorničkih ribolovaca, ovde su uhvaćeni som teži od 150 kg, smuđ od 13,7 kg ( evropski rekord ) , štuka od 18,5 kg ( evropski rekord ) i mladica od 20 kg. Zvorničko jezero je jedinstveno u Evropi i po tome što se u njemu nalaze ribe koje žive u hladnoj i brzoj vodi, kao i one vrste čije je stanište toplija i mirna voda. Ribolovci mogu da okušaju sreću i na Radaljskom jezeru ( štuka, šaran, som i klen) . U bistrim brzacima Borinske i Radaljske reke krije se pastrmka.

„ Somovijada „

Ribolovačko udruženje  „ Drinsko jezero „ osnovano 1962. godine, jedno je od najorganizovanijih i najbrojnijih u zemlji. U njihovoj organizaciji, sada već tradicionalno, svakog jula održava se sportsko – ribolovačka manifestacija „ Somovijada “ . „ Somovijada“ je nastala 1998. godine, kao posledica i pokušaj domaćih ribolovaca da ulove što većeg soma. Po pričanju ronilaca, koji su iz različitih razloga bili angažovani na Zvorničkom jezeru, u zelenim dubinama ovog jezera kriju se somovi dužine i do 4 metra.

Aktivno je i lovačko udruženje “ Crni vrh „ koje gazduje sa 15.800 hektara lovne površine. Lovište se prostire od Banje Koviljače na severu, do Ljubovijskog lovišta na jugu. Veći deo lovišta oko 70% je brdsko – planinsko, a obraslo je četinarima i bukovom šumom. Ostale površine lovišta čine livade, pašnjaci i voćnjaci.

Okolina Malog Zvornika pruža idealnu priliku za lov srna, divljih svinja, zečeva i divljih patki. Šume i padine Boranje pružaju izvanredne mogućnosti za skupljanje šumskih plodova, pečuraka ( lisičarka i vrganj ) i lekovitog bilja ( nana i kantarion ) .